Jak wspierać dzieci w nauce języka obcego

Szanowni Rodzice!

Zachęcam Państwa do wspólnych zabaw z dzieckiem w domu z wykorzystaniem języka angielskiego. Dzięki nim będą mogli Państwo spędzić czas z dzieckiem w sposób ciekawy i twórczy, pomagając mu jednocześnie w utrwaleniu wiedzy i umiejętności nabytych w szkole. Dzieci potrzebują Państwa zaangażowania i zainteresowania tym, co robią, czego się uczą w szkole, jakie mają sukcesy, z jakimi problemami sobie nie radzą. To Państwo najlepiej znacie swoje dzieci, ich upodobania, możliwości i potrzeby oraz wiecie, jak je najlepiej zmotywować i zachęcić do dalszego działania.

Warto pamiętać, jak ogromny wpływ na swoje dziecko i postrzeganie przez nie otaczającego świata mają Rodzice. Tym samym, przez swoją postawę oraz zainteresowanie, kształtują nastawienie dziecka wobec języka obcego, innych społeczności i kultur.

Przede wszystkim jednak wspólne zabawy i powtarzanie języka angielskiego w domu przyczynią się do rozwoju umiejętności językowych dziecka, nabrania przez nie większej pewności siebie i wiary w swoje możliwości oraz zbudowania pozytywnego wizerunku siebie jako ucznia. Zatem dzięki poświęceniu czasu na takie indywidualne spotkania z językiem angielskim w domu, zwiększają Państwo szanse swojego dziecka na odniesienie sukcesu edukacyjnego.

6-7 LATKI

Dzieci uczą się zupełnie inaczej niż dorośli; to nauka głównie przez zabawę oraz zaangażowanie wszystkich zmysłów. Szybko się uczą czegoś nowego, ale równie łatwo zapominają, gdyż nie mają rozwiniętych strategii uczenia się. Natomiast częste i urozmaicone powtórzenia z elementami zabawy pomagają im utrwalić zdobytą wiedzę i umiejętności.

Zgodnie z zasadami metodyki wszelkie ćwiczenia powinny być krótkie, gdyż dzieci nie potrafią się skupić na dłużej. Im młodsze dziecko, tym krótszy okres koncentracji. Trzeba też pamiętać, że ich zachowania, szczególnie ruchliwość, są uwarunkowane cechami rozwojowymi, konieczne są więc takie metody i techniki pracy, które pozwolą im zaspokoić potrzeby psychofizyczne i emocjonalne. Ważne jest, aby często zmieniać aktywności, przeplatając te, które pobudzają dzieci do działania z tymi, które je wyciszają i uspokajają.

Zatem w nauczaniu dzieci młodszych pojawia się ruch, elementy metody reagowania całym ciałem (TPR – Total Physical Response) w połączeniu z rysowaniem czy kolorowaniem; nauka wieloma zmysłami jednocześnie.

Nauczanie języka w najmłodszych klasach ma na celu rozwijanie przede wszystkim umiejętności rozumienia ze słuchu, czemu sprzyja stosowanie różnorodnych piosenek, wierszyków oraz historyjek. Przez powtarzanie czy śpiewanie z towarzyszeniem płyty dzieci łatwiej oswajają się z językiem. Z kolei wielokrotne powtarzanie tych samych zwrotów występujących w piosenkach i tekstach narracyjnych ułatwia ich zapamiętanie.

Dlatego warto często dziecku puszczać nagrania z płyty CD dołączonej do podręcznika, np. podczas swobodnej zabawy w domu.

Nauczanie małych dzieci to przede wszystkim nauka słownictwa, osłuchiwanie ich z językiem, stąd tak ważne jest jak najczęstsze odtwarzanie nagrań piosenek, wierszyków, historyjek. Podczas nauki dziecko potrzebuje wsparcia, które najbardziej mogą mu zapewnić rodzice.

Stosowanie prostych gier i zabaw nie wymaga od rodziców znajomości języka, gdyż najważniejsza, wiodąca rola przypada dziecku. Jego zadaniem jest zademonstrowanie rodzicom nabytych w szkole umiejętności językowych i wiedzy. Z kolei rodzice powinni zadbać o ustalenie codziennego rytuału zabaw z językiem angielskim i przygotowanie potrzebnych pomocy. Tych nie trzeba dużo, gdyż wystarczy biały i kolorowy papier, nożyczki, kredki, zabawki i różne przedmioty z otoczenia oraz zdjęcia, ilustracje z kolorowych czasopism czy katalogów lub własne rysunki

Rodzicom posługującym się językiem angielskim przypada bardziej aktywna rola: śpiewanie piosenki razem z dzieckiem, zadawanie pytań, na które dziecko jest w stanie odpowiedzieć zgodnie ze swoją wiedzą i umiejętnościami i odpowiadanie na jego pytania. Natomiast nie jest ich zadaniem wprowadzanie dodatkowego słownictwa czy nowych struktur. Krótko mówiąc, zajęcia domowe powinny być zabawą dostarczającą obopólnej radości oraz pozwalającą dzieciom utrwalić i pogłębić posiadane umiejętności językowe.

Ważne jest to, by dbać o systematyczność wspólnych zabaw z językiem angielskim i powracanie do wcześniej poznanego słownictwa oraz piosenek czy rymowanek.

Przydatne jest też zastosowanie motywu podróży. Udajemy na przykład, że wybieramy się na wycieczkę do kraju, w którym mówi się po angielsku, zatem do plecaka pakujemy potrzebne słówka i jedziemy na lotnisko, planując przelot samolotem. Innym razem decydujemy się na podróż statkiem albo samochodem – do nich z pewnością zmieści się więcej słówek. Na czas takiej niby-wycieczki z językiem angielskim zamykamy polskie słówka w szufladzie, odkładamy je na półkę albo chowamy do szafy. Dziecko musi jednak mieć pewność, że w razie potrzeby może zapytać o coś po polsku, toteż umawiamy się, że daje wtedy odpowiedni sygnał. Takie poczucie bezpieczeństwa działa motywująco i jest mu wręcz niezbędne.

Bardzo dobrze jest też zaprosić do wspólnych zajęć ulubionego misia, który będzie pełnił rolę dodatkowego rozmówcy, ot takiego przyjaciela, który czasem podpowie dziecku potrzebne słówko, odpowie w jego imieniu albo innym razem zacznie z nim rozmowę czy zaprosi do gry. Co więcej, miś może się pomylić albo powiedzieć, że potrzebuje pomocy. Po prostu z misiem raźniej!

Warto też kolekcjonować różne przedmioty z wyjazdów do krajów anglojęzycznych: pocztówki, znaczki, bilety, mapy, ulotki, nawet opakowania z produktów, na których widnieją napisy po angielsku. Również zwykły spacer do centrum miasta może przynieść ciekawe spostrzeżenia, choćby w postaci reklam lub listy napisów na drzwiach sklepów. Prace dziecka powinny być gromadzone w specjalnym folderze, ale również eksponowane na specjalnej półce czy biurku. Stanowią one ciekawy, a zarazem namacalny dowód postępów dziecka.

Przydaje się też stworzenie „kącika angielskiego”, czyli specjalnego miejsca (półka, stolik, tablica korkowa na ścianie), w którym będą eksponowane zarówno zgromadzone eksponaty, jak i prace dziecka, zmieniane systematycznie co pewien czas. Również praca przy zmianie czy uzupełnieniu wystawy może stanowić pretekst do powtórzenia znanego słownictwa. Z drugiej strony, dla dziecka będzie to widoczny dowód, że rodzice cenią jego umiejętności i uznają język angielski za ważny.

7-8 LATKI

Dziecko w klasie II szkoły podstawowej jest już zapoznane z rytmem pracy w klasie i atmosferą środowiska szkolnego, a przede wszystkim jest bogatsze w wiedzę i umiejętności nabyte w pierwszej klasie. Potrafi też czytać i pisać, co jest znaczącym dowodem jego postępów. To wszystko zapewnia mu dobry start w klasie drugiej i zachęca do jeszcze większej aktywności oraz szerszego poznawania otaczającego go świata.

Nadal bardzo ważna jest nauka poprzez zabawę oraz przeplatanie różnych aktywności – wyciszających i pobudzających do działania.

W klasie drugiej na lekcjach języka angielskiego dzieci, podobnie jak w pierwszej, uczą się poprzez gry i zabawy, a nowe słownictwo jest zazwyczaj wprowadzane za pomocą kart obrazkowych i wyrazowych, przedmiotów, nagrań oraz gestów, mimiki i ćwiczeń ruchowych. Następnie zaś wielokrotnie powtarzane i utrwalane poprzez piosenki i rymowanki. Dlatego na tym etapie również zachęcam, aby dziecko w domu często słuchało nagrań z płyty CD dołączonej do podręcznika.

Umiejętność pisania na lekcjach języka angielskiego kształtowana jest początkowo
w postaci pisania po śladzie pojedynczych wyrazów, potem już całego zdania. Tak więc odrabianie zadania domowego przez dziecko to rzecz ważna, wymagająca zarówno skupienia jak i wykazania się większymi umiejętnościami niż w klasie pierwszej. Przykładowo, żeby dziecko napisało wyraz po śladzie, musi go najpierw przeczytać. Podobnie jest, gdy chce wybrać i zaznaczyć prawidłową odpowiedź z dwóch podanych. Tak więc czytanie i pisanie w języku obcym to naprawdę wspaniałe osiągnięcie dziecka, zwłaszcza gdy dotyczy to języka angielskiego, w którym wymowa wielu wyrazów jest inna od ich pisowni.

WSPÓLNE ZABAWY W DOMU

Wspólne chwile zabawy z rodzicem służyć mają nie tylko utrwalaniu zdobywanej na lekcjach wiedzy, pozwalają również rodzicowi nawiązać bliższą więź z dzieckiem oraz lepiej je poznać. Przedstawione poniżej propozycje zabaw mają na celu pokazanie, jak można wspólnie bawić się z dzieckiem z wykorzystaniem znanych mu elementów języka angielskiego, bez traktowania tych zajęć w sposób zadaniowy z naciskiem na naukę, bo to ma miejsce w szkole. Natomiast „chwile z angielskim w domu” to czas przede wszystkim zabawy, okazja do pochwalenia się nowymi umiejętnościami przez dziecko, powtórzenia jego ulubionej piosenki czy rymowanki, czy utrwalenie w przyjemny i bezstresowy sposób słownictwa, z którym dziecko ma trudności. Zainteresowanie rodziców oraz ich pochwały wpływają na dziecko bardzo pozytywnie, wzmacniając w nim poczucie swojej wartości.

Opracowano na podstawie: Tyliba H.: Wstęp. W: Książka nauczyciela. My World. Nowa Era. Warszawa 2015.